فولادهای بهسازی
فولادهای بهسازی
فولادهای بهسازی برای اجزایی به کار می رود که تحت بارگزاری های شدید
کششی، خمشی و پیچشی قیمت فولاد نسوز از نوع بارهای ناگهانی است.با عملیات حرارتی
ویژه ای این فولادها دارای استحکام کششی خیلی بالا و چقرمگی (قابلیت
جذب انرژی) بالا می گردد.
فولاد بهسازی غیر آلیاژی برای اجزایی با استحکام پایین و سطح مقطع کوچک
(مثلا C 60، CK 45، C35) و فولادهای بهسازی آلیاژی کرم، مولیبدن، نیکل و
وانادیوم برای اجزاء تحت بارگذاری بالا با سطح مقطع بزرگ
(مثلا ۳۴ CrNiMo 6، ۴۲ CrMo 4، ۳۸ Cr 2) به کار می رود.
استحکام کششی می تواند فولاد یاتاقان تا حدود ۱۳۰۰ N/mm 2 افزایش یابد، در صورتی
که ازدیاد طول نسبی مربوطه ۹% می باشد.
فولادهای بهسازی:
⇐ در وضعیت بهسازی شده با حرف V
⇐ در وضعیت بازپخت نرمال شده با حرف N
⇐ در وضعیت بازپخت نرم شده با حرف G
⇐ در وضعیت عملیات حرارتی شده جهت ماشینکاری بهتر با حرف B مشخص
می شود.
فولاد نیتروره
فولادهای نیتروره برای اجزایی که خاصه تحت بارهای سایشی و بالای متغیر
قرار دادند و نیز با توجه به اینکه قیمت فولاد تندبر در عملیات حرارتی تقریبا نباید از نظر ابعادی
تغییر کند و یا دچار تابیدگی شود به کار می رود. با نفوذ نیتروژن به سطح
قطعه کار لایه ضدسایش ویژه نیترید آهن به وجود می آید.
فولادهای نیتروره فولادهای کم آلیاژی می باشند که نیترید ساز آن ها عناصر
آلومینیم، کرم و وانادیوم است. (مثلا ۳۱ CrMo، ۲۱ G یا ۳۴ CrAIMo 5 V)
البته فولادهای کربوره، بهسازی کم آلیاژ، چدن خاکستری گرافیت ورقه ای
و گرافیت کروی و نیز فولادهای گرم کار و سردکار قابل نیتروره کردن می باشد.
فولادهای ویژه
این فولادها شامل فولادهای فنر (مثلا C 75 ; 66 Si 7)، فولادهای مقاوم به
دمای بالا (مثلا X 4 NiCrTi 25 15)، فولادهای نسوز (مثلا X15 CrNiSi 25 20)
، فوالادهای زنگ نزن (مثلا X 5 CrNi 18 8) و فولادهای نگیر (غیرمغناطیسی)
(مثلا X 40 MnCr 18) می باشد.
فولادهای ابزاری غیرآلیاژی
فولادهای ابزاری غیرآلیاژی جهت ساخت ابزارهایی استفاده می شود که
تحت تنش حرارتی بالا قرار نمی گیرد . این فولادها سختی مغزی یا عمقی
ندارد و سختی بالای سطحی خود را در دمای حدود ۲۰۰C از دست می دهد.
بارهای سنگین به واسطه مغز چقرمه آن تحمل می شود. مقدار کربن این
فولادها ۰٫۵ – ۱٫۵ % است . هر قدر مقدار کربن بالا باشد به همان میزان
حداکثر سختی پذیری بیشتر می شود . عناصر آلیاژی Cr، W، Mn، Mo و Ni
باعث می شود که این فولادها حتی در مقاطع بزرگ سختکاری مغزی شده
دچار تابیدگی شدید نگردند.